Turyści mający doświadczenie w podróżach zagranicznych, często przed zakupem wycieczki pytają, kto będzie pilotem grupy. Choć z reguły nie uzyskują takiej informacji i nazwisko konkretnego pilota nie jest warunkiem umowy, to nie ma się co dziwić takim zapytaniom z ich strony. Bo dobry pilot to zdecydowanie połowa sukcesu konkretnej wycieczki. Ten kiepski, może położyć piękny kraj i dobry program, a ten dobry, wydźwignie i uratuje nawet źle przygotowaną wycieczkę, brak pogody, czy różne wypadki losowe. Czym powinien zatem charakteryzować się dobry pilot wycieczek? Czy musi posiadać jakieś szczególne umiejętności, lub powinien nauczyć się czegoś specjalnego? Poniżej lista 7 cech dobrego pilota wycieczek, dzięki którym podróż dla turysty, będzie niezapomnianym doświadczeniem!

1. Jest ciekawy świata

„Świat jest książką i ci, którzy nie podróżują, czytają tylko jedną stronę” (św. Augustyn z Hippony). Świat jest ciekawy, fascynujący, a jego odkrywanie daje wiele satysfakcji. Prawdziwy turysta (nie ten all inclusive z leżaka…), jest ciekawy odwiedzanego kraju. Głodny informacji i ciekawostek o nim. I pilot tą ciekawość musi zaspokoić. Wypadałoby zatem, aby był równie – albo jeszcze bardziej ciekawy tego świata, niż jego turyści. Z pasją i detektywistyczną dociekliwością, powinienem szukać informacji o świecie i przy okazji nieustanie się rozwijać, a co powinno wypływać z niego samego i dawać mu radość.

2. Lubi ludzi

Turyści na wycieczki objazdowe lub fakultatywne z hotelu, jeżdżą najczęściej autokarami. W autokarze jest średnio 40 osób. W zależności od kraju i dyspozycyjności pilota, zdarza się, że pracuje on przez dużą część roku. Mnożąc liczbę osób w autokarze, razy liczbę wycieczek w tygodniu i dalej w miesiącach, można w ciągu na przykład letniego sezonu, obsłużyć między 500, 1000, a nawet kilka tysięcy turystów. To ogromna liczba ludzi, charakterów, interakcji i emocji. I jako osoba odpowiedzialna za nich na wycieczce, pilot nie tylko ma im przekazać wiedzę. Powinien też ich lubić, bo więcej niż 50% ich zadowolenia, to kontakt właśnie z nim. Jeśli jest on introwertykiem, ludzie go irytują, jest antypatyczny, to choćby miał profesorską wiedzę o kraju, to ani on, ani turyści, nie będą zadowoleni ze współpracy. W tej pracy trzeba być ciekawym ludzi, ich wrażeń, zdania i emocji. Zwyczajnie powinno się lubić z nimi przybywać, a wtedy.., turyści pokochają nie tylko zwiedzany kraj, ale i pilota!

3. Ma wiedzę

Dwa powyższe punkty, to najważniejsze cechy dobrego pilota i odpowiedzieć na częste pytania turystów do mnie: „Ile pan zna języków? Jakie studia pan skończył? Jakie szkolenia trzeba przejść, by zostać pilotem?” Te pytania choć logiczne, to odpowiedzi na nie, nie są tak istotne, jak posiadanie cech numer jeden i dwa. Ale podstawą w tej pracy, jest też wiedza. To przecież nią pilot dzieli się z turystami na wycieczce w danym kraju i tej wiedzy oni od niego oczekują. I wbrew definicji pilota wycieczek, która w skrócie mówi o tym, że „ma on przekazać podstawową wiedzę o danym kraju”, to turyści pytają o wszystko: każde napotkane drzewo i kwiat, każdy pomnik, budynek i zabytek, a szczególnie już o życie lokalnych mieszkańców, ich zarobki, podatki, co jedzą, ile wydają na rachunki itd., itp. Naturalnie, że nikt nie jest „chodzącą Wikipedią” i nie może tego wszystkiego wiedzieć. Ale wiedza pilota powinna być bardzo szeroka. Powinien on orientować się w wielu dziedzinach, a szczególnie w temacie codziennego życia lokalnych społeczności. Dlatego ważne jest, aby pilot pracując na danym kierunku, pomieszkiwał w nim jakiś czas w roku. By orientował się w codziennym życiu mieszkańców i co tam aktualnie się dzieje w kraju. A jeśli pilotuje kilka krajów, to dobrym pomysłem będzie, połączenie ich względnie podobnie do siebie historycznie i kulturowo. Na przykład: Azja płd.-wsch., kraje Bliskiego Wschodu, czy safari w Afryce.

4. Potrafi przekazać informacje

Wiedza jest ważna, ale chyba jeszcze ważniejszy jest sposób jej przekazywania. Żeby to sobie uświadomić, wystarczy przypomnieć sobie dowolnego nauczyciela ze szkoły, lub profesora z uczelni, na których to nudne zajęcia mieliśmy okazję chodzić. Co z tego, że dany profesor był wybitnym znawcą w swojej dziedzinie, napisał szereg publikacji i budził postrach na uczelnianych korytarzach, skoro nie potrafił ciekawie i jasno przekazać swojej wiedzy? Brak elokwencji, to bolączka wielu pilotów. Podobnie jak nasz profesor, mogą być oni dobrze przygotowani do prowadzenia kierunku, ale informacje o nim przekazują monotonnie, czasem bez pasji (patrz cecha numer jeden), i wracając z takiej wycieczki turysta myśli sobie: „no było ok, ale czegoś jednak tu brakowało”… Z elokwencją można się urodzić lub.., można ją wyćwiczyć. Częste przemawianie publicznie, praca z głosem, jego modulacją, dobór odpowiednich treści i próby opowiedzenia słuchaczom w ciekawy sposób konkretnego tematu. Bo to właśnie odpowiedni wybór treści oraz interesujący sposób ich przedstawienia, pozwoli pilotowi zjednać grupę na wycieczce i podobnie jak w punkcie drugim, turyści za to go pokochają. Sztuką pilotażu jest nie tyle posiadanie ogromnej wiedzy, co umiejętność wyboru z tego ogromu różnorodnych i charakterystycznych informacji dla danego kraju. To w połączeniu z łatwością jej przekazywania, jest kluczem do sukcesu. To jak dobór składników i przypraw przez kucharza, by stworzyć wyśmienite danie, pod tytułem „idealna wycieczka dla turysty”.

5. Jest dobrze zorganizowany

Pomijając fakt, że wycieczki z założenia są dobrze zorganizowane, programy dopracowane, kontrahent zagraniczny oraz inni partnerzy wiedzą co mają robić, to jednak wszystko może się wydarzyć. Zwłaszcza w dalekich egzotycznych krajach, w których organizacja pracy i przepisy, odbiegają nieco od norm europejskich… Do tego dochodzi szereg możliwych problemów z turystami. Dlatego jak to mówią: „musisz mieć oczy dookoła głowy”. Pilot musi być do wyjazdu dobrze przygotowany, zabezpieczony na różne ewentualności i umieć reagować na nieprzewidziane sytuacje. A w tym na pewno pomaga dobra organizacja. O ile bycie „wirtuozem” w pracy pilota może sprawdzić się przy elokwencji, o tyle na wyjazdach są fundamentalne sprawy, o których zawsze należy pamiętać. Jeśli pilot jest typem zapominalskiego bałaganiarza, to w niesprzyjających okolicznościach, może to doprowadzić do organizacyjnej wpadki i przełożyć się na nierealizowanie programu, lub niemiłą interakcję z grupą. Samodyscyplina jest ważna.

6. Jest cierpliwy

Mówią, że „cierpliwość jest cnotą”. Obsługując tysiące turystów rocznie, pilot musi odpowiadać dziesiątki razy na te same pytania… Spotyka się wielokrotnie z tymi samymi problemami, albo oczywistymi dla niego sytuacjami, a trudnymi i niezrozumiałymi dla turystów (np. toaleta na „Małysza” w Azji, dawanie łapówek w Afryce, gangi narkotykowe w Ameryce Południowej i inne), które musi cierpliwie ludziom wyjaśniać. Do tego ludzie kochają rozmawiać. Dzielić się wrażeniami, a czasem się żalić, pytać o rady (nie tylko turystyczne), i on biedny musi tego wszystkiego cierpliwie wysłuchać i na to odpowiadać. A pod koniec sezonu, mając za sobą ze 20 wycieczek objazdowych, najchętniej uciekłby w bieszczadzką głuszę… A tu nie ma jak 😉. Trzeba pamiętać, że to, co dla pilota jest normą, rzeczą nie robiącą wrażenia, dla jego turysty, jest jego pierwszym razem. I cierpliwie, czasem jak dziecku, należy mu to wytłumaczyć. I za to też turysta będzie mu wdzięczny.

7. Jest w dobrej formie

„Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jakosz smakujesz, aż się zepsujesz” – pisał Jan Kochanowski. Nawet będąc posiadaczem wszystkich wymienionych cech, dobry pilot nie będzie miał okazji pokazać swojego potencjału, jeśli nie będzie dbał o zdrowie i dobrą kondycję ciała i umysłu. Pilotaż wycieczek, to praca bardzo absorbująca i eksploatująca organizm. To ciągłe przemieszczanie się, zmiana pogody, diety, praca w klimatyzacji, interakcja z wirusami, przeziębionymi turystami i wiele, wiele innych… Dbanie o siebie, pod kątem żywienia, rekreacji oraz relaks ciała i duszy, to podstawa, aby wszystkie inne cechy mogły zostać spełnione. Dobra kondycja fizyczna przyda się podczas długich spacerów, uciążliwych warunków pogodowych, na szlaku, w szukaniu zagubionych turystów i wielu innych sytuacjach pilockiego życia…

Odkrywanie świata i pokazywanie go dla innych, jest naprawdę fascynujące! A mając do tego powyższe cechy, spotykasz się z podziwem i satysfakcją, która wyraża się choćby w tych wybranych cytatach, jakie czytałem w nadsyłanych do biura opiniach, lub słyszałem bezpośrednio od turystów na swój temat… Pasja, wiedza, elokwencja i dobre podejście do ludzi, daje osobistą i zawodową satysfakcję, co składa się na realizację siebie i życiowy sukces.